قاعده الواحد و فاعلیت الهی

ابن رشد، فعل الهی و قاعده الواحد

قاعده «الواحد»، یکی از مهم­ترین قواعد فلسفی به شمار می­آید، که البته می­توان بنیاد آن را نظریه­ای نوافلاطونی دانست. ابن­رشد، در کتاب­های مختلف خود به قاعده «الواحد» و در پی آن، به تبیین نحوه فاعلیّت خداوند و «صدور» پرداخته است. در آثار او، به صراحت می­توان دو رویکرد کاملاً متفاوت به قاعده الواحد را مشاهده کرد؛ چنان­که می­توان گفت دیدگاه او نسبت به این قاعده، در آثار اولیّه­اش مدافعانه بوده اما در ...

قاعده الواحد و قدرت مطلق خداوند

از سویی حکما، قاعده «الواحد» (از یکی جز یکی صادر نگردد) را بدیهی می‌دانند و از سوی دیگر معتقداند خداوند یکتا، قادر مطلق است. لازمه قدرت مطلق خداوند، صدور کثیر از خدای یکتاست، آیا این، با قاعده الواحد متعارض است؟ چگونه می‌توان همزمان، قاعده الواحد و قدرت مطلق خداوند را پذیرفت؟ در این مسئله می‌گوییم: در پذیرش این قاعده، وفاق حکیمان، عارفان و متکلمان ادعا شده است که اساسی نداشته، پشتوانه قاعده...

قدرت نامتناهی خداوند و قاعده الواحد

چکیده فیلسوفان در تفسیر نحوه پیدایش عالم از دیرباز به این باور رسیده‌اند که از یک امر واحد و بسیط به معنای واقعی، جز یک چیز پدید نمی‌آید؛ زیرا صدور کثرت از یک مصدر بسیط، مستلزم تعدد جهات و نشانه ترکیب در ذات آن خواهد بود که با وحدانیت و بساطت خالق جهان منافات دارد. این یکی از مهم‌ترین دلایل فلاسفه بر اثبات قاعده الواحد است که با عنوان «الواحد لایصدر ع...

ابن عربی و نقد قاعده الواحد

قاده فلسفی «الواحد لایصدر عنه الا الواحد»(از واحد جزواحد صادر نمی شود)را که معروف به قاعده«الواحد»است،بیشتر فیلسوفان مسلمان پذیرفته ،در آثار خود مورد بحث قرار داده .مفاد آن را برهانی کرده اند. بی تردید،این قاعده عقلی را نخستین بار فیلسوفان مسلمان مطرح نکرده اند،اما اینکه چه کسی آن را کشف کرده و برای بار نخست مورد بحث و گفت و گو قرارداده است،محل اختلاف حکمای اسلامی است.معلم ثانی ،ابونصر فارابی،...

فاعلیت الهی از دیدگاه سهروردی